ถ้าเราจะมาพูดกันถึงเรื่องสถานที่ท่องเที่ยวในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ที่มีความสวยงามและมีจุดชมวิวอยู่บนเทือกเขาและอย่างที่จะสามารถมองเห็นความงดงามของอ่าวประจวบได้แล้วแล้วก็ ต่างก็ต้องนึกถึงเขาตาม่องล่ายด้วยกันทุกคน และแน่นอนว่าสถานที่แต่ละที่นั้นย่อมมีตำนานเป็นของตัวเองดังนั้นเขาตาม่องล่าย
ก็ย่อมมีตำนานเป็นของเขาเช่นเดียวกัน ด้วยว่ากันว่าตำนานของเขาตาม่องล่ายนี้ได้กลายมาเป็นชื่อภูเขาและเป็นชื่อเกาะแก่งต่างๆ ทั่วทั้งภาคตะวันออกเลยทีเดียวซึ่งตำนานนั้นมีการพูดถึงและเล่าขานกันว่า ตาม่องล่ายนี่คือชื่อชายคนหนึ่งซึ่งเขาอาศัยอยู่ในหมู่บ้านอ่าวน้อย
เขามีลูกสาวคนหนึ่งเป็นหญิงสาวที่สวยงามมากชื่อว่านางยมโดย ด้วยความงดงามของนางยมโดยนี้เองทำให้มีเจ้าเมืองประจวบนั้นชื่นชอบความงามของนางและมาขอนางแต่งงาน ซึ่งตาม่องล่ายก็ได้ยกลูกสาวให้กับเจ้าเมืองประจวบโดยที่เขานั้นไม่ได้ปรึกษาหรือบอกเล่าเรื่องราวนี้ให้กับนางรำพึงภรรยาของเขารู้เลย ต่อมา ได้มีลูกชายของเจ้ากรุงจีนได้เดินทางล่องเรือสำเภามาค้าขาย
กับคนไทยเมื่อได้คบกับนางยมโดยก็เกิดชอบพอจึงได้มาทำการสู่ขอนางยมโดยกับนางรำพึงผู้เป็นแม่และนางรำพึงนั้นก็ยกให้ ลูกชายของเจ้ากรุงจีนเช่นกันโดยที่นางรำพึงนั้นก็ไม่ได้มีการบอกตาม่องล่ายเช่นเดียวกัน ดังนั้นเมื่อถึงวันที่ต้องยกขันหมากมาสู่ขอนางยมโดยทำให้มีขันหมากนั้นมาจากทางเจ้ากรุงจีนและขันหมากมาจากเจ้าเมืองประจวบ
ซึ่งขันหมากทั้งสองแห่งนั้นก็มาเจอหน้ากัน ทั้งสองฝ่ายต่างก็ตกใจกันมากที่ยกขบวนขันหมากมาเจอหน้ากันแต่อย่างไรก็ตามเรื่องราวที่เกิดขึ้นนี้เป็นสาเหตุให้ทางตาม่องล่ายและนางรำพึงนั้นเกิดการทะเลาะวิวาทกัน โดยนางรำพึงนั้นด้วยความที่โมโหจึงได้คว้าหมวกไปฟาดใส่ที่ใบหน้าของตาม่องล่ายหมวกนั้นได้ปลิวไป ตกที่บริเวณริมหาดประจวบ
ซึ่งตรงบริเวณนั้นกลายเป็นภูเขาที่มีรูปร่างคล้ายหมวก ทำให้บริเวณนั้นถูกเรียกต่อมาว่าเขาล้อมหมวก ส่วนทางด้านตาม่องล่ายนั้นก็มีความโมโหภรรยาไม่แพ้กันจึงได้คว้ากระบุงขว้างใส่ภรรยาของตนเอง แต่เนื่องจากนางรำพึงนั้นหลบทันจึงทำให้กระบุงนั้นไปตกที่เกาะแห่งหนึ่งซึ่งต่อมามีชื่อเรียกว่าเกาะกระบุงอยู่ที่จังหวัดตราดนั่นเอง และด้วยความโมโหของตาม่องล่ายไม่ได้มีเพียงเท่านี้
เขาไม่ได้โมโหลูกสาวที่คิดว่าลูกสาวของเขานั้นเป็นต้นเหตุของเรื่องราวทั้งหมดจับร่างลูกสาวเขาฉีกออกเป็น 2 ส่วน โดยซีกหนึ่งนั้นกว้างไปทางเจ้าลาย ไปตกในทะเลกลายเป็นเกาะนมสาวอยู่ที่อำเภอปราณบุรีส่วนอีกซีกหนึ่งนั้น ขว้างไปให้เจ้ากรุงจีน และร่างไปตกในทะเลจังหวัดจันทบุรี กลายเป็นสาวนั่นเอง ทางด้านนางรำพึงนั้นด้วยความกลัวจึงได้วิ่งหนีไป
และไปนอนร้องไห้รำพึงรำพัน ถึงเรื่องราวที่เกิดขึ้นและเต็มใจตายเสียชีวิตลงที่นั่น ซึ่งตรงจุดนั้นเรียกว่าเขาแม่รำพึงส่วนตาม่องล่ายเองนั้น เขาเสียใจหนักมากได้ไปนั่งกินเหล้าอยู่ตรงเชิงเขาริมทะเล โดยเขากินเหล้าจนเสียชีวิตหลังจากนั้นที่นั่นก็เรียกว่าเขาตาม่องล่ายนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
สนับสนุนโดย entaplay poker